De Indonesische ‘Job Creation Law’ gaat ten koste van vakbondsvrijheid en arbeidsrechten, blijkt uit een impact studie die CNV Internationaal en Mondiaal FNV deze week lanceren. De wet werd onlangs aangenomen door het Indonesische Parlement en is onderdeel van de Omnibuswet; die het land aantrekkelijker moet maken voor buitenlandse investeerders.
Ondertussen onderhandelt de Europese Unie op dit moment over een handelsakkoord met Indonesië (CEPA). Deze is primair gericht op het veilig stellen van de toegang tot grondstoffen.
CNV Internationaal en Mondiaal FNV pleiten er samen voor dat de EU arbeidsrechten hoog op de agenda zet.
De Omnibuswetgeving, waaronder de job creation law valt, werd in 2021 door het Indonesische constitutionele hof ongrondwettelijk verklaard, omdat bij de totstandkoming niet het juiste wetgevingsproces was gevolgd. Zo waren vakbonden überhaupt niet geconsulteerd. Eind 2022 werd deze wet ineens als noodwetgeving geïntroduceerd. De opgegeven reden hiervoor was de economische impact van onder andere de oorlog in Oekraïne en de daarbij behorende inflatie.
Dagloon omlaag
De partnerbonden van CNV Internationaal en Mondiaal FNV in Indonesië, maken zich al jaren zorgen om de impact van deze wetgeving op arbeidsrechten en de rol van vakbonden. Suzan Cornelissen is landencoördinator Indonesië van CNV Internationaal:
De eerste gevolgen werden al zichtbaar voordat de wet daadwerkelijk was ingevoerd.Zo wordt het wettelijk minimumloon nu vastgesteld aan de hand van de inflatiecorrectie, zonder dat er sprake is van een sociale dialoog tussen werknemers, werkgevers en overheid op provinciaal niveau. Daarbij kan het dagloon van arbeiders op palmolieplantages nu lager (6,50 Euro) uitvallen dan het voormalig vastgestelde minimum dagloon (9,60 Euro)."
Ook in cao’s zien CNV en FNV dat het management van fabrieken al vooruitloopt op de verminderde arbeidsrechten uit de Omnibuswet. Zo wordt het makkelijker werknemers te ontslaan, komen minder werknemers in aanmerking voor een ontslagvergoeding en zijn er lagere ontslagvergoedingen. Ook kunnen werknemers vanaf nu vijf tijdelijke contracten krijgen voordat ze recht hebben op een vast contract, voorheen hadden zij hier na drie tijdelijke contracten recht op.
Nieuwe Europese handelsstrategie
Cornelissen: “Onze lokale vakbondspartners hebben zich al sinds de aankondiging van deze wetgeving in 2020 uitgesproken tegen de gevolgen ervan. Vakcentrale KSBSI voerde met alle aangesloten bonden verzetsacties in verschillende regio’s in Indonesië. Ook werden er lobbyactiviteiten ondernomen richting het parlement, om steun te krijgen van volksvertegenwoordigers. Helaas tevergeefs bleek vorige week maandag.”
CNV Internationaal en Mondiaal FNV klopten ook meermaals aan bij de Europese Commissie om de zorgen over deze nieuwe wetgeving te delen met de onderhandelaars van de Commissie en hen te vragen deze ontwikkelingen tijdens de CEPA onderhandelingen te bespreken en verbeteringen te eisen.
Astrid Kaag, coördinator palmolieprogramma Mondiaal FNV: “Helaas hebben de onderhandelaars van de Europese Commissie hier nog geen gehoor aan gegeven. Het verkrijgen van toegang tot cruciale grondstoffen lijkt helaas tot dusver voor de EU ook belangrijker dan arbeidsrechten.”
Het respecteren, implementeren en het naleven van arbeidsrechten krijgt steeds meer aandacht in de nieuwe Europese handelsstrategie en zal daarom standaard aan bod komen in de duurzaamheidshoofdstukken. We gaan er dan ook vanuit dat de Europese Unie in het kader hiervan alsnog druk zal uit te oefenen op Indonesië tijdens de CEPA onderhandelingen om de nieuwe wetgeving te herzien.
Publicatiedatum 03 04 2023
Moord op vakbondsleider Pop Ico benadrukt risico’s vakbondswerk in de palmoliesector 
Werknemersrechten en vrijheden wereldwijd in de knel
Indonesië: Arbeiders helpen via TikTok