Wat is er aan de hand
De cashewnoot groeit aan bomen die veel voorkomen in West-Afrikaanse landen, zoals Benin. De meeste cashewnoten worden vervolgens naar de andere kant van de wereld verscheept voor verdere verwerking. In onder meer Vietnam en India worden cashewnoten in een paar stappen bewerkt tot eetbare noten. Slechts een klein deel van de cashew wordt in Afrika zelf verwerkt.
Het werk is zwaar. Er gebeurt vaak te weinig om de landarbeiders te beschermen tegen gevaarlijke stoffen in gewasbeschermingsmiddelen. De werknemers hebben een kwetsbare positie. Helaas treedt de arbeidsinspectie te weinig op tegen misstanden.
Zowel het oogsten als de verwerking van cashewnoten zijn arbeidsintensief. Een groot deel van het werk gebeurt door vrouwen. Na het oogsten wordt de noot allereerst in de dop gebrand, zodat die dop makkelijker kan worden verwijderd.
Ook wordt het vruchtvlies verwijderd, dit bevat een giftige stof die ernstige huidirritaties kan veroorzaken.
Zowel het oogsten als de verwerking van cashewnoten zijn arbeidsintensief. Een groot deel van het werk gebeurt door vrouwen. Zij verwijderen het vruchtvlies, dit bevat een giftige stof die ernstige huidirritaties kan veroorzaken.
Cashewproductie in West-Afrika
In Benin zijn cashew en karité (sheabutter), samen met katoen, belangrijke landbouwproducten. Alleen al in Benin werken naar schatting 800.000 mensen in de sector, dit zijn vooral vrouwen.
Het oogsten van cashew is voornamelijk informeel werk dat wordt gedaan door kleine producenten. De overheid bepaalt de prijs van cashewnoten en karité.
Buitenlandse bedrijven investeerders kopen vaak het grootste deel van de oogst op, zodat er niet genoeg overblijft voor de lokale bedrijven.
De komende jaren wil Benin de verwerking van cashewnoten binnen het land vergroten.
De inzet van CNV Internationaal en vakbondspartners:
Betere arbeidsomstandigheden voor cashewwerkers
Om werknemers in de cashew- en karitésector in Benin te ondersteunen werkt CNV Internationaal samen met de lokale vakbond COSI. Werkenden worden door hen gesteund, doordat ze pleiten voor veiligheidsuitrustingen en productiviteitsverhogende apparatuur.
Ook zorgt vakbond COSI voor het opzetten van een ziektekostenverzekering en het aanpakken van problemen, zoals gebrek aan werkzekerheid, sociale zekerheid en geweld tegen vrouwen.
Lobby is een belangrijk onderdeel van het werk van lokale vakbonden. De sociale dialoog binnen cashew en karité is een opmerkelijk succesverhaal, zeker gezien de toenemende druk op de vrijheid van vakvereniging door de overheid als geheel.
Verandering in Benin
In Benin ging partnervakbond COSI in gesprek met het grootste karité- en cashewverwerkende bedrijf in het land FLUDOR S.A..
Dankzij een goede sociale dialoog tekenden vakbond en bedrijf een intentieverklaring om de leef- en werkomstandigheden van 1.000 fabrieksarbeiders en 3.000 karité- en cashewtelers te verbeteren.
Het bedrijf is overtuigd van de win-winsituatie: beter opgeleide en gemotiveerde werknemers en de mogelijke oprichting van een werknemersvertegenwoordiging in de toekomst.
Het was nieuw voor ons dat een vakbond betrokken was bij de groei van een bedrijf.
Barbara Muriel Macon
Manager Duurzaamheid Fludor Benin
Betere arbeidsinspectie in de landbouw
Werk in de landbouw is zwaar en er gebeurt vaak te weinig om de landarbeiders te beschermen tegen gevaarlijke stoffen in gewasbeschermingsmiddelen. De arbeidsinspectie treedt te weinig op tegen misstanden.
Vakbond COSI komt op voor de belangen van de landarbeiders en zet zich in voor de ratificatie van Conventie 129 van de Internationale Arbeidsorganisatie ILO over arbeidsinspectie in de landbouwsector.
De ratificatie is helaas nog geen feit. Mede dankzij de inzet van vakbond COSI worden inmiddels wel de nodige voorbereidingen getroffen, zoals deze video laat zien.
Vakbonden en ook werkgeversorganisaties begeleiden dit proces. Dat is een goede les. Ik hoop dat dit vaker zal gebeuren.
Raymond Zounmatoun
Directeur Arbeidsnormen
Directoraat Generaal voor de Werkgelegenheid