Neem verantwoordelijkheid voor toekomst werknemers kolenmijnen

“De energietransitie vraagt van bedrijven én de Nederlandse overheid dat zij hun verantwoordelijkheid nemen als het gaat om de toekomst van duizenden werknemers in de kolenmijnen”, zegt Maurice van Beers, regio-coördinator Latijns-Amerika van CNV Internationaal. Deze week presenteert SOMO het rapport Responsible-disengagement from coal, dat de situatie van de werknemers en omwonenden van mijnen in de Cesar regio in Colombia onderzoekt. CNV Internationaal wil nu vooral dat werknemers in het gebied de steun krijgen waar zij recht op hebben, zodat sluiting van mijnen niet leidt tot massale werkloosheid en armoede in de regio.

Nú actie

Van Beers: “Dit rapport sterkt ons in ons pleidooi dat de Nederlandse politiek nú actie moet ondernemen om de rechten van werknemers te waarborgen in de hele keten. Steenkool uit Colombia wordt ook gebruikt voor onze energie. Met de overstap naar duurzame energie moet de politiek  aandacht hebben voor de vele mensen die in deze sector werken. De energietransitie hier mag niet leiden tot grootschalige werkloosheid en armoede in landen als Colombia. Daarvoor is een goede regelgeving nodig en ook geld. Zo kunnen werknemers zich omscholen om in een andere sector te gaan werken en voorkomen we dat zij met hun gezinnen in grote armoede worden achtergelaten.”

Uit het SOMO-rapport blijkt dat twee mijnbouwmultinationals jarenlang winst maakten in het gebied, terwijl ondertussen op grote schaal mensenrechten werden geschonden; vakbondsleiders werden bedreigd en vermoord. Volgens de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGPs) and OECD Guidelines for Multinational Enterprises (OECD Guidelines) – moeten bedrijven hun verantwoordelijk nemen en er alles aan doen om te voorkomen dat zij bijdragen aan mensenrechten schendingen.

Eerlijke energietransitie

CNV Internationaal werkt op dit moment samen met een drietal energiebedrijven, waaronder RWE en Uniper, aan het vormgeven van een eerlijke transitie voor werknemers. Dat zijn goede eerste stappen vindt Van Beers: “ Maar daarmee zijn we er nog niet. Alle bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen, evenals de overheid. De effecten van onze energietransitie op de allerarmsten aan het begin van de waardeketen krijgen onvoldoende aandacht. Dat geldt voor de arbeiders in de metaalmijnbouw die de metalen opdelven die nodig zijn voor onze energie transitie en nog meer voor de arbeiders in de kolenmijnbouw zoals Colombia. De politiek moet hier beleid op maken.”

Impact op tienduizenden levens

Dat dit nodig is, blijkt uit de handelswijze van het Zwitserse mijnbouw bedrijf Glencore, dat heeft aangekondigd weg te gaan zonder ook maar enig overleg met vakbonden en andere stakeholders over een sociaal plan. (Lees meer) Van Beers: “Een voorbeeld van hoe het niet moet. De energietransitie gaat over verduurzaming, maar heeft ook invloed op de levens van tienduizenden mensen die werken in die ketens. Het opzetten van een fonds met financiering van bedrijven en overheden om alternatieve sectoren te stimuleren en het voor werknemers mogelijk te maken om de overstap te maken naar ander werk is daarbij belangrijk. “

Lees ook

• Sterk metaalconventant zet de toon voor duurzaam ondernemen  

• Mijnbouw multinational Glencore zet Colombiaanse mijnwerkers massaal op straat