Wereldwijde norm helpt vakbonden in strijd tegen gendergerelateerd geweld op het werk

Veel landen hebben inmiddels wel een datum gepland, maar er is nog veel werk aan de winkel. 

Nederland treft wel voorbereidingen en kondigde aan het verdrag te zullen ratificeren maar er is nog geen datum. 

Het 4-jarige jubileum van het verdrag is daarom de aanleiding voor CNV Internationaal om bij onze vakbondspartners in Afrika, Azië en Latijns-Amerika te inventariseren hoe de stand van zaken is.

In de negentien landen, waarbinnen CNV Internationaal actief is, zijn El Salvador, Peru en Zuid-Afrika de enige landen waar de conventie geratificeerd werd. Alle partnervakbonden zetten zich in voor ratificatie en gebruiken de conventie vooral ook om verbetering van de aanpak op alle fronten op de agenda te krijgen. Toch blijft het thema in een aantal landen moeilijk bespreekbaar.

In Afrika is het verdrag van kracht in Mauritius, Namibië, Somalië en Zuid-Afrika, maar dat geldt nog niet voor meer landen waarbinnen CNV Internationaal actief is. Senegal is het verst op weg naar ratificatie. Vakbondsleider Mariama Diallo maakte samen met vrouwen van vakbond UDTS een video om aandacht te vragen voor dit thema.  

Ook Ivoorkust heeft ILO-conventie C190 nog niet geratificeerd. Wel begon de regering met het implementeren van een wet ter bescherming van slachtoffers van huiselijk geweld, verkrachting en ander seksueel geweld.  

In Mali hebben vakbondspartners UNTM en CSTM een sociaal mobilisatieplan voor de ratificatie van ILO-conventie 190 tegen geweld en (seksuele) intimidatie op het werk ontwikkeld na training van vrouwelijke leiders.  

Cambodja, Indonesië en Vietnam hebben nog geen concrete stappen gemaakt rondom de ILO-conventie 190. De Nederlandse overheid en bedrijven drongen in Indonesië aan op invoering van het verdrag, maar voorlopig is er niet meer gebeurd. "Ongewenst gedrag, zoals seksuele intimidatie of geweld tegen vrouwen, is moeilijk bespreekbaar. Bewustwording en openheid is belangrijk bij deze gevoelige onderwerpen, zodat vrouwen zich veilig voelen om er over te praten. Laten we ons samen uitspreken tegen geweld op het werk, elke dag", zegt Yunika Kurniyatiningsih van CNV Internationaal Indonesië. 

De voortgang in Cambodja is een ‘uitdaging’ aldus onze vakbondspartner. Er zijn onder meer petities gestuurd naar overheidsinstanties en werknemers van het ministerie van werkgelegenheid waren bezig met lobbyprojecten. “Als de regering ermee instemt dit verdrag te ratificeren, is zij verplicht ervoor te zorgen dat wat in het verdrag staat, wordt uitgevoerd, en dat is in de huidige situatie in Cambodja niet mogelijk. Daarom overweegt de regering een Praka uit te voeren, vergelijkbaar met C190", zegt een woordvoerder van Cambodian Labour Confederation.

Ratificatie van de conventie lijkt weinig kansen te maken in Guatemala. Werkgevers stemden als enigen tegen het internationale verdrag in 2019. Terwijl juist hier geweld tegen vrouwen en met name ook femicide een enorm probleem is. Toch hebben partijen in aanloop naar de verkiezingen, die aanstaande zondag (25 juni) plaatsvinden, deze problemen nauwelijks op de agenda staan. Een progressieve partij, zoals Winaq, heeft in haar eentje te weinig invloed om dit thema door te voeren.  

Ook Nicaragua heeft de conventie nog niet bekrachtigd, maar is wel verder in het proces dan Guatemala. Een samenwerkingsverband van maatschappelijke organisaties, waarbij ook partnervakbond CONFETRAYID is aangesloten zet, zich in voor raticatie. De partnervakbond is hoopvol dat het C190-verdrag in 2023 wordt ingevoerd.  

In Colombia is er speciaal voor de ratificatie een ronde tafel in het leven geroepen waaraan verschillende maatschappelijke organisaties deelnemen. De nieuwe linkse president Gustavo Petri heeft er echter nog weinig aandacht aan geschonken.  

Boliviaanse vakbonden zetten zich vooral via netwerken van werkende vrouwen in voor ratificatie. De regering ziet die acties momenteel niet als hoogste prioriteit.  

Ongewenst gedrag, zoals seksuele intimidatie of geweld tegen vrouwen, is moeilijk bespreekbaar. Bewustwording en openheid is belangrijk bij deze gevoelige onderwerpen, zodat vrouwen zich veilig voelen om er over te praten. Laten we ons samen uitspreken tegen geweld op het werk, elke dag" 

                                       Yunika Kurniyatiningsih, CNV Internationaal Indonesië

Ondanks alle aandacht in Nederland voor MeToo, seksuele intimidatie op het werk, in de media  en in de sport, is er nog geen datum voor ratificatie bepaald. Er worden wel voorbereidingen getroffen. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) stuurde begin 2023 een wetsvoorstel voor ratificatie naar de Tweede Kamer.

België heeft op 13 juni bekend gemaakt dat het verdrag op 13 juni 2024 van kracht wordt.  

• Ik ben werkgever (ook MKB) hoe zorg ik voor een veilige werkomgeving bij internationale toeleveranciers
• Themapagina met ook tips ook over wat je zelf kunt doen
• Eliminating Violence and Harassment in the World of Work (Violence and Harassment in the World of Work) (ilo.org)

De Internationale Labour Organization (ILO) is een onderdeel van de Verenigde Naties en bevordert sociale rechtvaardigheid. De besluitvorming van deze Internationale Arbeidsorganisatie is tripartiet: regeringen, werkgevers en werknemers zijn in de organisatie vertegenwoordigd. Binnen ILO-verband zijn meer dan 180 arbeidsverdragen tot stand gekomen, bijvoorbeeld over arbeidsomstandigheden, kinderarbeid, slavernij, het stakingsrecht en de vrijheid van vereniging en vergadering. Als een verdrag door een land wordt geratificeerd, is het verplicht om wet- en regelgeving te ontwikkelen ter aanpak en preventie van specifieke onderwerpen.