Werkgevers en werknemers werken samen aan versterking agrarische waardeketens door sociale dialoog
[laatste update 28 maart}
Van 25-28 maart vond in het West-Afrikaanse Benin een regionaal trainingsprogramma plaats met vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers uit Benin, Ivoorkust, Niger en Senegal. Trainers van het Nederlandse werkgeversnetwerk PUM Senior Experts en CNV Internationaal verzorgden samen deze training als onderdeel van een meerjarentraject. Doel daarvan is het versterken van de samenwerking in de tuinbouwsector van West-Afrika, een cruciale sector voor de voedselzekerheid en economische ontwikkeling.
Bemoedigende stappen zijn deze week gezet voor meer samenwerking op het terrein van sociale dialoog. Want, "sociale dialoog is niet alleen een mechanisme om conflicten op te lossen. Het is ook een essentiële hefboom om een harmonieuze en productieve werkomgeving te bevorderen", zoals Aissi Francine Houangni, werkgeversorganisatie CNPB Benin benadrukte.
Groei van de tuinbouwsector
Het trainingsprogramma voor sociale dialoog is speciaal gericht op de land- en tuinbouwsector, die sterk in ontwikkeling is in West-Afrika. Nederlandse bedrijven spelen een belangrijke rol bij de kwaliteitsverbetering. Ook op sociaal terrein is er echter kwaliteitsverbetering nodig. Door dit trainingsprogramma leveren Nederlandse werknemers en werkgeversorganisaties daaraan deze week een bijdrage.
De sector is ook belangrijk voor de werkgelegenheid in West-Afrika, vooral jongeren en vrouwen vinden er werk. Het werk is echter nog grotendeels informeel en de arbeidsomstandigheden zijn vaak slecht, zoals blijkt uit recent onderzoek van CNV Internationaal in 5 tuinbouwsectoren in Senegal
- In 30% van de onderzochte grotere bedrijven ontbreken arbeidscontracten, in de handel is dat zelfs 90%
- 64% van de werkenden is niet aangesloten bij de sociale zekerheid
- De meesten verdienen minder dan het minimumloon voor de landbouwsector in familiebedrijven zelfs geldt dat zelfs voor 90%.
Naast groenten en fruit worden er in landen als Ivoorkust en Benin ook veel cashewnoten geteeld. De vraag uit Europa groeit, ook om de leveringszekerheid te waarborgen. Een groot deel van de West-Afrikaanse cashewnoten wordt nu nog elders verwerkt. Vaak zelfs helemaal aan de andere kant van de wereld in Azië. De inzet in West-Afrika is om de industrie te versterken, de kwaliteit te verbeteren en steeds meer producten lokaal te verwerken. Tegelijk zijn er op sociaal terrein nog grote uitdagingen zo blijkt uit onderzoek van CNV Internationaal in Ivoorkust.
Fundamenten leggen voor de toekomst
Deze training is een volgende stap in een samenwerkingsproces van vertegenwoordigers van vakbonden en werkgeversorganisaties uit Benin, Ivoorkust, Niger en Senegal. De focus ligt op het verbeteren van de samenwerking door creëren van een constructieve, effectieve, gestructureerde én duurzame sociale dialoog op sectoraal niveau tussen werkgevers en vakbonden.
Het programma werd geopend door Francine Houangni, secretaris-generaal van de Conseil National du Patronat du Bénin (CNPB). Zij benadrukte het strategische belang van sociale dialoog voor het bevorderen van goede arbeidsverhoudingen en fatsoenlijke arbeidsomstandigheden in de agrarische waardeketens.
[lees verder onder de foto)

"Sociale dialoog is niet alleen een mechanisme om conflicten op te lossen. Het is ook een essentiële hefboom om een harmonieuze en productieve werkomgeving te bevorderen."
Aissi Francine Houangni, algemeen secretaris van werkgeversorganisatie CNPB Benin
Een stap naar betere arbeidsverhoudingen
De workshops stonden in het teken van sectorale sociale dialoog en werden geleid door de Nederlandse experts, Henk van Beers, vanuit de Nederlandse vakbondsorganisatie CNV en Roy van der Drift vanuit PUM, Senior Experts.
In de loop van het programma is meer onderling respect en vertrouwen gegroeid, een belangrijke voorwaarde voor succes. Dit is niet alleen van belang voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden, maar ook voor de groei en ontwikkeling van de tuinbouwsector in West-Afrika.
Bemoedigende stappen lijken binnen bereik: Samenwerking, vakbonden op bedrijven opzetten om overleg en wellicht CAO’s te realiseren. De wereld is echt beter als mensen elkaar respecteren en luisteren.
Henk van Beers, trainer CNV
De trainers gebruikten ook hun Nederlandse ervaringen met het "Poldermodel" als voorbeeld van succesvolle tripartiete samenwerking. In de discussies die volgden deelden en analyseerden de vertegenwoordigers hun ervaringen en de hindernissen voor een effectieve sociale dialoog.




Netwerk en pilots in de tuinbouwsector
Deze training is een volgende stap in een gezamenlijk proces. De focus ligt op het creëren van een gestructureerde, sectorale en duurzame sociale dialoog tussen werkgevers en vakbonden. Dit is niet alleen van belang voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden, maar ook voor de groei en ontwikkeling van de tuinbouwsector in West-Afrika.
Als resultaat van eerdere workshops in het kader van het Hulp- en Handelprogramma hebben stakeholders (werkgeversorganisaties en vakbonden uit Ivoorkust en Senegal) al gezamelijke routeplannen voor verandering ontwikkeld.
Met steun van CNV Internationaal is inmiddels een netwerk voor de sector gestart om de aanbevelingen op te volgen en succesvolle praktijkvoorbeelden op te schalen. We helpen vakbonden ook om hun kennis van verantwoord ondernemen te vergroten. Daarnaast stimuleren we vakbonden om beter samen te werken. Ook zijn in 3 ondernemingen pilots van start gegaan
Voedselzekerheid en eerlijke arbeidsomstandigheden: een gedeelde verantwoordelijkheid
Door de samenwerking tussen werkgevers en werknemers te versterken, draagt dit programma bij aan een meer robuuste agrarische sector. De tuinbouw speelt een belangrijke rol in de voedselvoorziening, zowel in Afrika als in Europa. De sector is belangrijk voor de economische ontwikkeling en als bron van werkgelegenheid voor de jonge bevolking van West-Afrika.
Het belang van constructieve sociale dialoog met alle stakeholders, met wederzijds respect en vertrouwen, is onmiskenbaar voor de verdere ontwikkeling. Dat laat ook deze training zien.

Bedrijfsbezoek tijdens het trainingsprogramma van PUM en CNV, waarbij het geleerde in praktijk gebracht werd
Publicatiedatum 26 03 2025