Zwitserse multinational laat Colombiaanse mijnwerkers in de steek

Aan tientallen jaren van lucratieve kolenwinning komt een einde

Colombiaanse mijnwerkers worden geconfronteerd met enorme problemen en een onzekere toekomst. Het Colombiaanse Mijnagentschap heeft  mijnbouwbedrijf Prodeco-Glencore toestemming verleend om drie van de vijf mijnbouwconcessies terug te geven. Nu de definitieve sluiting van de mijnen aanstaande lijkt, vragen de arbeiders zich af: "Waar is de Colombiaanse regering? En waarom komt de regering  niet op voor de rechten van de Colombiaanse mijnwerkers en hun  gemeenschappen?"

Anderhalf jaar terug kondigde Prodeco aan de concessies van de mijnen in La Jagua de Ibirico en Calenturitas in de Cesar-regio in het noorden van Colombia te willen teruggeven. Nu is er plotseling een beslissing genomen. Glencore bevestigt dat de Colombiaanse dochteronderneming Prodeco formeel bericht heeft ontvangen van  het Nationaal Mijnbouwagentschap (ANM). De teruggave van de belangrijkste mijnbouwcontracten van Prodeco aan de Republiek Colombia is aanvaard."

Geen sprake van dialoog

De werknemers en hun vakbondsvertegenwoordigers hebben geen vertrouwen dat de multinational zijn verplichtingen zal nakomen. Sinds de aankondiging van de mijnsluitingen heeft er geen enkele dialoog meer plaatsgevonden. Prodeco-Glencore neemt willekeurig besluiten. Zo keert het bedrijf de meer dan 5.000 directe en bijna 6.000 indirecte werknemers de rug toe. En dat terwijl deze Zwitserse multinational decennialang een lucratieve onderneming was juist dankzij deze mensen.

Het circus verlaten

De situatie is hopeloos. Dat realiseert ook Luis Fernando Ramirez, voorzitter van de mijnwerkers vakbond Sintramienergetica, afdeling La Jagua. : "Het bedrijf wil gewoon weg, ondanks de stijgende prijzen en de toename van de productiviteit. Ze zijn van plan de 'tent met de clowns' te verlaten. En wij blijven achter met het circus."

"Prodeco-Glencore heeft geen enkele informatiebijeenkomst gehouden met hun werknemers en hun organisaties"

(vakbondsleider Luis Fernando Ramírez)

Leiderschap van de regering ontbreekt

De werknemers hekelen de totale afwezigheid van leiderschap van de overheid in dit proces en het gebrek aan sociale dialoog. De vakbond is sinds het begin van de crisis (langs verschillende politieke kanalen) actief geweest: "We hebben gesproken met het Congres, het ministerie van Arbeid, de procureur-generaal, de burgemeesters en de gouverneurs en de verantwoordelijke ambtenaren. De overheidsinstanties zouden ons kunnen en moeten helpen in dit proces. Maar kijk naar wat er vandaag gebeurd is. De mijnbouwconcessiess worden gewoon teruggegeven en de regio blijft achter met een hoge werkloosheid", aldus vakbondsleider Ramírez.

Noodplan

De sluiting van de steenkoolmijnen in Cesar heeft niet alleen gevolgen voor de arbeiders en hun gezinnen, maar ook voor de hele regio. Het sociale, economische en culturele leven draait hier al tientallen jaren om steenkool. Waarom hebben de autoriteiten, zoals de Minister van Mijnbouw en Energie, het Ministerie van Arbeid of het Ministerie van Milieu,  geen noodplan voor deze crisis opgesteld?

Ontslagen

Vanaf het begin van deze crisis heeft Prodeco-Glencore geweigerd een open dialoog te voeren met haar werknemers. Vakbond Sintramienergetica heeft dit destijds al aan de kaak gesteld: "Zij (Prodeco-Glencore) hebben geen enkele informatiebijeenkomst gehouden met hun werknemers en hun organisaties."

Het bedrijf heeft zich dus niet gehouden aan de ILO-verplichtingen inzake de dialoog met de vakbonden. De multinational negeert zelfs de richtlijnen van de gedragscodes over mijnsluitingen,  die het bedrijf in het verleden zelf heeft ondertekend.

Intimidatie

De strategie van het bedrijf is tot nu toe geweest om werknemers te ontslaan en vrijwillige pensioenregelingen aan te bieden. Volgens de werknemers is dit gebeurd in een klimaat van intimidatie. "In februari van dit jaar zagen zo'n 90 werknemers dat hun collega's werden ontslagen. Daarom hebben zij de vrijwillige pensioenregeling  aanvaardt die het bedrijf hen aanbood. Zij kregen nooit de tijd of de gelegenheid om te beoordelen of dit plan compensatie bood voor de vele gewerkte jaren, de schade aan hun gezondheid en vooral of het garanties bood voor hun opgebouwde arbeidsrechten ."

Ontslagen ondanks ontslagbescherming

Op 23 augustus 2021 ontsloeg Prodeco-Glencore meer dan 70 werknemers en heropende het vrijwillige pensioenplan. Weinig werknemers hebben er gebruik van gemaakt, aangezien zij onder een speciale verlofregeling vielen. Deze regeling is ingesteld om vakbonds- en niet-vakbondsleden te beschermen, zodat zij tijdens een collectieve onderhandelingsprocedure niet kunnen worden ontslagen. Niettemin weigerde het bedrijf te onderhandelen De werknemers werden gewoon ontslagen. Het Colombiaanse ministerie van Arbeid heeft geweigerd commentaar te geven op deze kwestie.

70% tijdelijke contracten

CNV Internationaal verwerpt de manier waarop Prodeco-Glencore is omgegaan met de situatie in de  mijnen in de regio Cesar . Wij roepen het bedrijf op om met de vakbonden om de tafel te gaan zitten en te onderhandelen over een verantwoord sociaal plan voor de sluiting van hun winningsactiviteiten. Dit plan moet de fundamentele arbeidsrechten garanderen.

Daarnaast maakt CNV Internationaal zich grote zorgen over de situatie van de outsourced mijnwerkers die werken op basis van tijdelijke contracten. Naar schatting vormen zij meer dan 70% van de beroepsbevolking in de sector. Zij zullen het zwaarst getroffen worden en zonder compensatie achterblijven.

Vakbondsorganisatie Sintracarbón wil opheldering over de wijze waarop de rechten van de werknemers zullen worden gewaarborgd. Deze vakbond verenigt werknemers uit de kolensector in de departementen Cesar en La Guajira. Via hun nationale organisatie, de Central Unitaria de Trabajadores, CUT,  hebben zij om een spoedvergadering met het ministerie van Arbeid en het Nationale Agentschap voor de Mijnbouw verzocht.

"Als we een beter omschakelingsproces voor de beroepsbevolking op gang hadden kunnen brengen, zouden de werknemers nu nieuwe wegen kunnen inslaan, met nieuwe kansen"

(vakbondsleider Luis Fernando Ramirez)

Steden zoals La Jagua de Ibirico liggen er nu verlaten bij, alsof er een orkaan overheen geraasd is die alles heeft verwoest. Steden die ooit vol leven en commerciële activiteit waren, zijn nu leeg en stil. "Ze hadden naar ons als vakbond moeten luisteren.

Wij hebben destijds voorgesteld om te handelen in overeenstemming met het door Colombia ondertekende Akkoord van Parijs. We riepen op om het proces van energietransformatie voor te bereiden. Als we een beter omschakelingsproces voor de beroepsbevolking op gang hadden kunnen brengen, zouden de werknemers nu nieuwe wegen inslaan, met nieuwe kansen. Dan waren we nu geen crisisregio geweest, zonder hoop en zonder mogelijkheden," zegt vakbondsleider Luis Fernando Ramirez.