Employability voor jongeren in 5 antwoorden

Met employability voor jongeren worden de mogelijkheden van jongeren bedoeld om fatsoenlijk werk te verkrijgen en om dat werk ook te behouden. Dus geen tijdelijke contracten, maar werk in de formele sector op basis van een (vast) dienstverband. Dit betekent dat er banen moeten zijn, maar ook dat jongeren in staat moeten zijn de juiste vaardigheden voor die banen op te doen. Anders gezegd: werk vinden, hebben en houden door interessant te blijven voor werkgevers.  

Veel ontwikkelingslanden kampen met grote werkloosheid. Vooral jongeren vinden geen werk. In veel landen is de bevolkingsgroei bovendien zo sterk, dat de groep werkzoekende jongeren steeds sneller groeit. Het gevolg is dat jongeren hun toevlucht zoeken in baantjes in de informele economie. Vaak zijn deze slecht betaald, met ook slechte werkomstandigheden. Andere jongeren verlaten hun vaderland in de hoop elders (beter) werk te vinden of belanden in de criminaliteit. Een dergelijke start op de arbeidsmarkt is desastreus voor de verdere carrière van de jongeren. Deze hele situatie betekent zelfs een bedreiging voor de economische ontwikkeling van veel landen. Immers, jongeren zijn de toekomst. Maar wat als zij er niet (meer) zijn of als zij niet de kans krijgen om aan die toekomst te bouwen?!

De oorzaak is niet alleen het tekort aan banen. Want in veel landen is er wel werk, maar komen jongeren niet in aanmerking omdat zij niet over de juiste kennis en vaardigheden beschikken. Onderwijsprogramma’s sluiten vaak niet aan op de behoeften van de arbeidsmarkt. Ook weten jongeren niet waar de vacatures te vinden zijn of welk soort banen er überhaupt beschikbaar zijn, waardoor zij verkeerde studiekeuzes maken. Een ander probleem is het gebrek aan ervaring. Bedrijven willen ervaren krachten, maar jongeren krijgen zelden de kans om die ervaring op te doen en blijven daardoor langs de kant staan.

Vakbonden kunnen zelf geen banen creëren, maar wel helpen de inzetbaarheid van jonge werkzoekenden te vergroten. Deels door bij overheden en werkgevers te lobbyen voor beter beroepsonderwijs, stages en werkervaringsplekken. Deels door jongeren meer te organiseren en ze zo een stem te geven, waardoor ze voor hun eigen belangen kunnen opkomen. Daarnaast kunnen vakbonden jongeren helpen om hen beter toe te rusten in hun zoektocht naar werk. Bijvoorbeeld door hen te scholen in sollicitatievaardigheden en hen te wijzen op vindplaatsen van vacatures. 

Overheden zijn in de positie om beleid te maken dat gericht is op employability voor jongeren en arbeidsmarkthervormingen. In veel landen is er wel beleid of zijn er speciale actieplannen en projecten, maar schort het aan draagvlak bij relevante stakeholders (zoals het bedrijfsleven). Hierdoor gebeurt het regelmatig dat deze plannen en projecten voortijdig stranden. Ook schort het vaak aan budget om de plannen en projecten uit te voeren. Werkgevers kunnen op hun beurt bijdragen door het aanbieden van stages voor jongeren. En sowieso door jongeren een kans te geven bij vacatures. De overheid heeft daarnaast de sleutel in handen voor beter onderwijs.