Hongarije

Benin heeft de belangrijkste ILO verdragen over arbeidsrechten getekend. En deze verdragen over arbeidsrechten zijn ook opgenomen in het overheidsbeleid. De overlegcultuur is redelijk ontwikkeld, met name bij de overheid en in verschillende bedrijven. In Benin zijn een aantal vakcentrales actief. CGTB en COSI worden door CNV Internationaal gesteund. Sinds 1989 zijn er meer democratische regeringen aan de macht. Er is nu meer dan voorheen de nadruk op economische groei en bestrijding van corruptie.

CNV Internationaal steunt in Hongarije het werk van de vakcentrale MOSZ. Dat doen we met financiele middelen maar ook met training en advies door CNV collega's. Piroska Ka'llay werkt pas een jaar bij de Hongaarse vakcentrale MOSZ. Ze is jong en ambitieus en nam deel aan de partnerconsultatie van CNV Internationaal.

Er zijn veel jongeren actief in de MOSZ. "Jongeren bij de vakbond vind ik logisch", reageert Piroska, "Er zijn nog zoveel problemen op te lossen. Ik hoor heel veel en zoek vooral nieuwe informatie in de contacten met het CNV. Het allerleukste vind ik het leggen van parallellen tussen wat er in mijn organisatie gebeurt en dat wat zich bij andere vakbonden in andere landen afspeelt',  zegt de 30-jarige Piroska Ka'llay.

Een cursus over duurzaamheid en het nieuwe werken, zitten onze Hongaarse vakbondscollega’s daar wel op te wachten? ‘Zeker de werkloosheid is bij ons enorm, 10% officieel en in werkelijkheid nog veel hoger’ zegt Piroska Kallay van Munkastanacsok, de Hongaarse tegenhanger van het CNV. ‘Maar het is juist goed om je te oriënteren op nieuwe ontwikkelingen en te kijken naar de toekomst. We denken dat Nederland een goed voorbeeld is, vandaar ons verzoek aan het CNV. Bij de onderhandelingen voor de Cao van de vakcentrale CNV is in 2009 een bedrag gereserveerd voor internationale collegialiteit. Een goede kans om de collega’s daar niet alleen financieel te steunen maar ook kennis en ervaring te delen. Eind maart waren Bernard-Jan de Groot van de CNV Dienstenbond en Léon Meijer en Melanie Bouwknegt van de CNV Vakcentrale in Budapest. Samen met lokale deskundigen trainden zij 20 vakbondsbestuurders. Melanie Bouwknegt doet verslag.
 
Duurzaamheid
In Budapest wacht een taxichauffeur gewapend met een bordje ‘CNV’ ons op. Hij brengt ons naar een opleidingscentrum van de bond bij het Balatonmeer. Munkastanacsok (MOSZ) is één van de zes vakcentrales van Hongarije en heeft ruim 50.000 leden. Deze Christelijke vakcentrale is in 1990  ontstaan als alternatief voor de organisaties uit het vroegere communistische systeem. We worden hartelijk ontvangen door Piroska Kallay, van de internationale afdeling. Zij heeft het CNV gevraagd om steun voor dit duurzaamheidscongres voor 20 vakbondsbestuurders en OR-leden. Als om de clichés over Oost-Europa te bevestigen, wacht ons een pittig welkom van de deelnemers: een glaasje zelfgebrouwen perzikenlikeur (50% alcohol). We krijgen te horen dat het erg onbeleefd is om af te slaan en nemen dan ook alle drie een glaasje in ontvangst. Gelukkig volgt er een lopend buffet van Hongaarse specialiteiten, met de lokaal gemaakte wijn, dat dan weer wel. Piroska vertelt ons ondertussen meer over de situatie in Hongarije.
 
Armoede
‘De werkeloosheid is een enorm probleem’, vertelt Piroska.‘ Officieel is 10% van de 10 miljoen inwoners werkeloos. Maar lang niet iedere werkeloze is geregistreerd. En wie wel werk heeft kan meestal moeilijk van het salaris rondkomen. Eén op de vier kinderen leeft onder de armoedegrens.’ Indrukwekkende problemen. Is dit wel het moment is om aan duurzaamheid te werken, vragen we ‘Jazeker, het is belangrijk om verder te kijken dan alle problemen en vooruit te kijken naar een duurzame toekomst. We willen leren van de voorsprong die jullie op dat terrein hebben.’
Gelukkig arriveren de volgende dag twee Hongaars-Nederlandse tolken, zodat we kunnen communiceren met deelnemers die geen Engels spreken. Ook de tolken spijkeren hun kennis bij en vragen ons wat toch een demissionair minister is, ‘Hoe kan een minister nou geen missie hebben?’.
 
‘Ondanks alle verschillen ontdekken we veel overeenkomsten. Onderscheidend is uiteraard de grote onuitwisbare invloed van het communisme. Vrijwilligerswerk bijvoorbeeld is een onbekend fenomeen. Het is niet zonder risico om lid van de bond te worden. ‘Als er iemand lid wordt, sluit ik de hele fabriek’, is een dreigement dat werkgevers regelmatig uitvoeren.
 
De vakbondsbestuurders vertellen trots over hun MOSZ. Hoewel nog klein is het de enige vakbond die groeit. Dit verklaren ze deels door hun ledenwervingstrategie. Een lid betaalt omgerekend ongeveer 40 eurocent per maand. Zelfs voor de vele werkelozen is dat betaalbaar. De leden krijgen er veel voor terug. Net als bij ons juridisch advies. Maar ook leden die het minder breed hebben kunnen op vakantie dankzij de goedkope vakantiecentra van Munkastanacsok. 
 
Het nieuwe werken
Onze presentaties over het nieuwe werken, de gevolgen van de crisis, hoe bedrijven omgaan met duurzaamheid en de internationale context, bevatten veel nieuwe informatie voor de Hongaren. Ook ‘het nieuwe werken’ vinden de Hongaren interessant, ‘Maar we zien dat hier nog niet zo snel ingevoerd worden.’ Er is wel regelgeving, maar de gebrekkige handhaving is het probleem. Dan kan het de moeite lonen om problemen op Europees niveau aan te kaarten, zoals eerder bij Nike met succes gebeurd is. ‘In Nederland hebben jullie maar geluk met alle goede regelingen.

Na een laatste Hongaarse lunch stappen wij weer in de taxi terug naar Budapest. De Hongaren hebben nog een terugkoppeling voor de boeg. Daarna keren ook zij terug naar hun organisaties. Het is dan aan de hen om er echt mee aan de slag te gaan. Hopelijk heeft deze cursus hen op nieuwe ideeën gebracht om in hun eigen context om te gaan met de problemen van werkenden in Hongarije.
 
Melanie Bouwknegt is beleidsmedewerker bij de CNV Vakcentrale

Een cursus over duurzaamheid en het nieuwe werken, zitten onze Hongaarse vakbondscollega’s daar wel op te wachten? ‘Zeker de werkloosheid is bij ons enorm, 10% officieel en in werkelijkheid nog veel hoger’ zegt Piroska Kallay van Munkastanacsok, de Hongaarse tegenhanger van het CNV. ‘Maar het is juist goed om je te oriënteren op nieuwe ontwikkelingen en te kijken naar de toekomst. We denken dat Nederland een goed voorbeeld is, vandaar ons verzoek aan het CNV.

Bij de onderhandelingen voor de Cao van de vakcentrale CNV is in 2009 een bedrag gereserveerd voor internationale collegialiteit. Een goede kans om de collega’s daar niet alleen financieel te steunen maar ook kennis en ervaring te delen. Meer>>