Voedselzekerheid stopt niet bij de grens
De voedingssector is in Nederland en wereldwijd een cruciale sector voor de voedselzekerheid van de groeiende wereldbevolking. Ook de economisch belangen van de sector zijn groot, ook in de toeleveringsketen van de benodigde grondstoffen van buiten Nederland. Goede internationale samenwerking is, gezien de toestand van de wereld, meer dan ooit een belangrijke voorwaarde voor voedselzekerheid.
Immers als we alle groenten en noten uit Afrika en alle producten met ingrediënten gemaakt uit palmolie en suikerriet uit Azie zouden weglaten uit onze supermarkten, dan zouden de schappen behoorlijk leeg worden. Voedselzekerheid stopt dus niet bij de grens. Andersom geldt dat ook: Senegal bijvoorbeeld, is al jaren de grootste importeur van Nederlandse uien.
Waar het in Nederland voor bedrijven in de tuinbouwsector steeds lastiger wordt om voldoende menskracht te vinden is de sector in West-Afrika juist een belangrijke bron van werkgelegenheid. Daar is de werkloosheid speciaal onder jongeren torenhoog.
Wat is er aan de hand?
De problemen in de tuinbouwsector maar ook in de palmolie- en suikerrietsector zijn divers, zoals lage lonen, onveilige arbeidsomstandigheden, ongelijkheid, gebrek aan wettelijke bescherming en uitbuiting. Veel arbeiders werken in kwetsbare, informele posities. Meestal hebben ze geen vast werk. Dat maakt het voor hen extra moeilijk zelf voor hun belangen op te komen.
Het werk in de tuinbouw en zeker ook op palmolie en suikerplantages is fysiek zwaar en bovendien wordt er gewerkt met pesticiden. Dit werk vereist daarom goede beschermingsmiddelen en veiligheidsmaatregelen voor de arbeiders.
De wereldwijde voedselzekerheid moet immers niet ten koste gaan van de meest basale mensenrechten zoals gezondheid, veiligheid en een leefbaar inkomen worden geschonden.
In Nederland is er op dit terrein veel geregeld en er is veel kennis en ervaring. Dat is belangrijk zowel voor de veiligheid van de werknemers, als voor het milieu, maar zeker ook voor onze voedselveiligheid.
Gelijk speelveld en duidelijkheid dankzij nieuwe CRSD en CSDDD richtlijnen
Internationaal zijn er de OECD-guidelines richtlijnen van de OESO over verantwoord ondernemen. De nieuwe CSRD en CSDDD richtlijnen van de EU 'zijn daarop gebaseerd, Het voordeel is dat deze richtlijnen zorgen voor een gelijk speelveld, waarvan iedereen beter kan worden. De CSRD verplicht organisaties om te rapporteren over hun impact op mens en milieu en de CSDDD zorgt ervoor dat organisaties daadwerkelijk actie gaan ondernemen om de negatieve impact tegen te gaan.
Voor bedrijven geeft dit duidelijkheid. Zowel op het gebied van milieu als op sociaal terrein worden bedrijven geacht zorgvuldig en verantwoord te handelen als het gaat om milieu- en mensenrechten. Sommige bedrijven hebben al ervaring op dit front, zij profiteren van een voorsprong, anderen zoeken nog hoe ze dit in hun keten concreet kunnen maken.
Om schendingen van arbeidsrechten te beperken en te voorkomen, zijn alle actoren in de toeleveringsketen nodig. Gelukkig is dit iets waar al aan gewerkt wordt en waarmee CNV Internationaal ook ervaring heeft.
De kosten voor het verminderen en voorkomen van arbeidsrechtenschendingen moeten worden opgenomen in de totale toeleveringsketen. De markt moet 'preferentieel' worden: Bedrijven die werken aan verbetering moeten daarvoor beloond worden.
Werken aan oplossingen
De rol van CNV Internationaal
Vakbonden hebben in Nederland ervaring om in samenwerking met bedrijven en overheden arbeidskwesties aan te pakken en te werken aan oplossingen. CNV Internationaal doet dat ook op internationaal niveau. Wij zetten ons in voor verbetering van de situatie van werknemers en voor internationaal verantwoord ondernemen in de productieketens van de tuinbouw en van de palmolie en suikerriet.
Dat doen we via een ketenaanpak. Daarbij werken we nauw samen met lokale vakbondspartners die een constructieve opstelling hebben net als CNV Internationaal. Zij kennen de lokale situatie en hebben veel ervaring in het werken voor kwetsbare groepen werkenden, met name vrouwen en jonge starters op de arbeidsmarkt.
Door onze ervaring in sectoren variërend van palmolie tot suikerriet en van textiel tot mijnbouw en door onze contacten in Azië, Afrika en Latijns-Amerika kunnen we ook Nederlandse bedrijven helpen om te voldoen aan de vereisten van de CSDDD.
Via sociale dialoog brengen we betrokken partijen bij elkaar om afspraken te maken over het verbeteren van arbeidsomstandigheden en eerlijke lonen. Goede arbeidsomstandigheden verbeteren de productiviteit en zorgen voor rust en welzijn op het werk.
Dat is een proces van stap voor stap samen werken aan verbeteringen. Als we die uitdagingen samen aangaan, grijpen we de kansen voor een win-win-aanpak. Uiteindelijk wordt iedereen daar beter van.
Meer weten over de voedingsketens waarin we actief zijn ?
Interesse in samenwerking? Neem contact op via internationaal@cnv.nl